Toen ik 1 dag MC van Quazar was

Vanavond treedt Gert van Veen’s Quazar op in de Amsterdamse Doka. Het wordt een bijzonder optreden, waarin de techno-pionier zich van zijn meest rustige kant laat horen. Een paar weken geleden kreeg ik in zijn Amsterdamse woning een sneak peek voor de oren...

(Er zijn nog kaarten verkrijgbaar voor Quazar in Doka.)

De vrolijke vrienden in Gert's weelderige achtertuin.

De reden van mijn bezoek aan Gert had overigens niets met die sneak peek te maken. Maar meer met als we het nu niet doen, komt het er nooit meer van in dit leven. En dan heb ik het over elkaar opzoeken. De laatste keer dat ik quality time met Gert had, was in 2016. Zeven jaar geleden. Zelfs Steely Dan deed er korter over om een album op te nemen.

Als hij open doet, is het of de tijd stil staat. Net als dat de tijd stilstond in de jaren negentig als we - bijna altijd vergezeld door onze vriendinnen - de nacht indoken. Het schijnt een soort regel te zijn dat de contacten die je opdoet in het nachtleven vluchtig en nietszeggend zijn. Ik ben het daar absoluut niet mee eens. Gert en ik zijn namelijk het levende bewijs dat je op de dansvloer een match made in heaven kan treffen*. Al van meet af aan ontstond er een diepe vriendschap tussen ons, waarbij we tijdens lange gesprekken elkaar doorlopend in positieve zin aanvulden, alsof we elkaars gedachten konden lezen. En nee, ik ben nooit zo'n space cowboy geweest, dus dit is een nuchtere observatie.

Over de manier waarop het gesprek begint, verhalend, weinig vragen over en weer, lijkt het alsof we de draad van onze laatste lange ontmoeting feilloos aan het oppakken zijn. Ja, we zijn een paar apart.

Gert vertelt dat hij druk bezig is met de voorbereidingen voor het live optreden in Doka. En of ik wat wil horen. Is de Paus een kinderlokker? Natuurlijk wil ik wat horen! Jaren geleden stuurde Gert me een tot op de dag van vandaag nog niet verschenen album op, vol ambient klanken. Maar dan wel ambient waar een muzikaal verhaal in zat. Eigenlijk alles wat een song aantrekkelijk maakt, gevoel, variatie, verrassing, opbouw, verpakte Gert in zijn downtempo tracks. Het resultaat is in mijn ogen het beste dat ik in het genre heb gehoord.

Door de heerlijke, rustgevende en ook sexy en optimistische muziek (niks geen darkness) die ik voorbij hoor komen, krijg ik heel veel zin om het concert van Gert's Quazar in de Doka te gaan zien.

Misschien zie ik je ook vanavond?

ps. Ik heb iets meer gevoel voor drama dan Gert, die nuchterder is. Maar hier in het voorwoord van Nightlife voor Gevorderden, mijn tweede bundel met nachtspinsels, schreef hij over mij wat ik hierboven ook over hem schrijf:

Toen ik een lovende recensie over zijn Nachtboek schreef voor de Volkskrant, kende ik hem eigenlijk nog helemaal niet. Dat kwam pas in de jaren daarna, toen onze wegen elkaar steeds vaker begonnen te kruisen. Hij werd een goede vriend en bleek een inspirerende collegamuziekfreak en bovendien opvallend hoffelijk en attent – geen wonder dat zoveel internationale dj’s zo graag met hem optrekken als ze in Amsterdam zijn.

Snap je dat ik wilde dat je dit even las?

Als je je verveelt in het weekend, heb ik hieronder nog een aardig verhaal voor je dat in diezelfde bundel Nightlife Voor Gevorderden verscheen. Het verhaal gaat over die ene keer dat ik de MC van Quazar mocht zijn. Het avontuur begint onder deze foto van Quazar uit het begin van de jaren negentig.

Het is de dag na Dance Valley als we – na een heerlijke middag en vroege avond in de Zandvoortse zon – in een Italiaans restaurant vertoeven. Even kijken hoe we erbij zitten.

Mel zit naast me, tegenover haar Dorine, de vriendin van Gert van Veen, en naast Dorine zit Gert, hetgeen in dit geval (een rechthoekige tafel) betekent dat ik vanaf mijn plek recht in de ogen van Gert kan kijken. Hij zit dus tegenover me. Ik hang aan Gerts lippen en niet alleen omdat Gerts mond een kruising is tussen die van Angelina Jolie en die van een bosjesman, maar ook omdat hij geweldig kan vertellen. Soms denk ik dat hij daarom zulke enorme lippen heeft. Ze worden goed getraind. Al die tijd luister ik, maar als Gert opeens vertelt dat Quazar aankomende zaterdag op een festival in Woerden staat, onderbreek ik hem met: ‘Dan ben ik jullie mc.’ Gert kijkt enigszins uit het lood geslagen Dorine aan en Mel knijpt in mijn hand. Dat laatste is goed nieuws. Soms knijpt ze onder tafel wel eens ergens anders in en dat is voor mij het teken dat ik terstond mijn mond moet houden. Gert draait zich weer naar me toe en zegt: ‘Oké’.

Uren later lig ik in bed. Naast me hoor ik heel zachtjes ademen. Onvoorstelbaar hoe stil een vrouw kan zijn als ze slaapt. Het is een drukte van belang in die hersenen van me. Op het plafond probeer ik mijn gedachten te projecteren. Ik zie stroboscooplichten en veel rook, ik zie een periode waar ik veel over heb gehoord, waardoor ik me er een beeld van kan vormen. En ik denk aan het moment in het restaurant toen ik er zomaar uitfloepte dat ik mc van Quazar wilde zijn. Waarschijnlijk zei Gert toen ‘oké’ omdat hij het enthousiasme waarmee ik mezelf aanbood niet wilde temperen. Waarom ik het zei, had alles te maken met een periode die ik had gemist. Zelfs als ik de jaren zestig had moeten overslaan om die vijf à zes jaar bewust te beleven, dan had ik er zo voor getekend. Ik weet niet meer waar ik was tussen 1987 en 1993, maar in ieder geval bevond ik me niet op de dansvloer van de RoXY en evenmin op die van Paradiso. Natuurlijk had ik wel eens een kijkje daar (in dit geval de RoXY) genomen, maar begrijpen deed ik er niet veel van.

Gert van Veen is een vriend van me, een echte, die me met raad en daad bijstaat, met wie ik kan lachen en somber kan zijn, maar soms haat ik hem. Dan heeft hij het namelijk over die geweldige beginperiode van de house. En wat ik ook doe om mezelf te manifesteren in deze knotsgekke dance-wereld en hoe ik mezelf ook van leek tot kenner van de materie heb opgewerkt, die gemiste jaren haal ik nooit meer in. En toch blijf ik verwoede pogingen doen om het persoonlijke leed dat ik mezelf heb berokkend te verzachten. Door me bijvoorbeeld spontaan op te werpen als mc van de moeder van alle ondergrondse housebands, Quazar.

Ik zit op mijn hurken, uiteraard op de beste plek van het podium, namelijk pal naast de rookmachine. Om de zoveel seconden krijg ik de volle lading. Maar als de rook is opgeklaard, dan is het uitzicht vanaf deze plek dan ook adembenemend. Dorine danst met haar armen in de lucht en als ze ze laat zakken, zoeken ze meteen de knoppen van de  drumcomputer op waar ze de meest gehaaide geluiden uit haalt. Ondertussen maakt Gert bijna een spagaat om alle synthesizers en andere elektronische apparatuur te bedienen en te bespelen. Ik kijk naar rechts waar met ontbloot bovenlijf de werelddrummer Leon Klaassen buitenaards zit te wezen. Elke klap is raak. En het gaat maar door. Als je denkt ooit een live danceband te hebben horen spelen, think again. Underworld? Drukken op een paar knoppen en alles gaat vanzelf.

Maar dit is echt musiceren en improviseren, maar dan met elektronica. Hans Dulfer heeft ooit tegen me gezegd dat house de nieuwe jazz is. Het klonk goed, wat de levende sax-legende vertelde, maar begrijpen deed ik het niet echt. Maar nu, terwijl ik op het podium sta als mc van Quazar, valt alles op zijn plek.

Ik let goed op, want mijn rol reikt veel verder dan die van mc. Gert loopt even weg vanachter zijn batterij muziekgadgets en schreeuwt in mijn oor dat ik tegen Leon moet zeggen dat als de muziek stilvalt hij gewoon door moet drummen. Als mc heb ik niet veel tekst, moet ik bekennen, maar dat komt ook omdat ik overdonderd ben door de spanning en energie die Quazar op het publiek loslaat. Na twee uur is het over en wenkt Gert me vriendelijk om de groep af te kondigen. Ik doe dat met alles wat ik nog aan stem in me heb.

Ik kijk naar Mel, die twee uur lang heeft staan springen en dansen tussen de coulissen. Ik zie aan haar tevreden glimlach dat het goed was, meer dan goed.

In de kleedkamer is het meteen feest. Tenminste: als je bekend bent met het feesten backstage van een hardrockband. Dorine wil op een goed moment het podium op bij Soulvation, maar Mel kan haar nog net tegenhouden. De bekende Nederlandse houseschrijver Gerd Jan Vleugels, die zich backstage heeft weten te lullen door zich uit te geven voor Quazar-manager, vraagt of we de volgende dag met z’n allen naar Harderwijk willen komen, want daar heeft zijn vriend Ron een boot en dan gaan we lekker uit varen. Het hoofd van Gerd Jan voorspelt niet veel goeds. Zo te zien aan die blik van hem word ik op die boot pas wakker als de vuurtoren van Reykjavik in zicht komt.

Een jongen van radio Woerden vraagt of Quazar even een live-interview wil komen doen. Arme jongen. Eerst ben ik aan de beurt. Ik lul wat uit mijn nek in de radiomicrofoon als de Amsterdamse DJ Brian S. naast me komt staan. Ik vraag aan Brian hoe het met zijn neus gaat. ‘Wat is er met zijn neus?’ vraagt de interviewer. Ik vertel hem (en de luisteraar) dat ik een tijdje geleden Brian S. tegenkwam in Hotel Arena. Vlak voordat hij moest draaien, gebeurde er iets opmerkelijks. Ik ging per ongeluk op de teen van Mel staan en week uit, waarbij ik Brian S. precies onder zijn neus kopte. Slapstick naast de dansvloer. Tijdens de toegift van zijn set stond hij nog steeds met zijn vinger over zijn neus te wrijven.

Gert en Leon zijn aan de beurt om iets te zeggen. Uiteraard kondig ik ze aan. Ik heb namelijk nog steeds het idee dat ik op het podium sta. Daarna pak ik Gerd Jan aan zijn arm en zeg tegen de radioverslaggever dat dit de manager is van Quazar en dat hij het beste onder woorden kan brengen waarom het optreden van ze zo geniaal was. Gerd Jan zegt één mooie zin en zwijgt vervolgens lange minuten.

Thuis bij Gert en Dorine in Amsterdam wordt het er niet minder vaag op. ‘Wil je iets van de oude Quazar zien?’ vraagt Gert op een goed moment aan ons. Domme vraag. Even later hang ik niet aan Gerts lippen, maar zit ik in de televisie. De videoband is zo oud dat de kwaliteit beroerd is, maar wat een indrukwekkende beelden krijgen we desondanks te zien. Is dat Celeste als danseres? Is dat Paradiso? Gert heeft een opgeknipt kapsel, draagt een bruin jack en een ultrakorte hotpants van jeansstof, maar wat maakt het uit zolang de muziek die we horen alle haren op ons lichaam omhoog laten staan.

Vandaag heb ik een dag van die zes gemiste jaren gekregen, een cadeau om te koesteren.